Glonass
GLONASS nedir?
Rusça, Globalnaya Navigatsionnaya Sputnikovaya Sistema (Global Uydu Navigasyonu Sistemi) anlamına gelen GLONASS, Rusya'nın Uzay Savunma Güçleri Komutanlığı tarafından işletilen bir sistemdir. GPS'e çok benziyor. GPS'in de ABD ordusu tarafından 1978 yılında kurulduğunu düşünecek olursak, Rusların da kendi uydu navigasyon sistemini kurmaları çok şaşırtıcı olmasa gerek. Sistemi kuran Sovyetler Birliği'nin asıl amacı ise yüksek hızlı araçların navigasyonunu sağlamaktı. Yani jet uçakları, roketler vs...
Nasıl çalışıyor?
GLONASS sisteminin çalışması için üç önemli bileşen bulunuyor. Birinci bileşen uydu ağı. Bunlar dünyanın etrafında bir ağ örecek şekilde, eşit mesafelerde yerleştirilmiş uydulardan oluyor.
İkinci bileşen yer istasyonları. Aslında GLONASS uydu sisteminin çoğu yer merkezi Rusya, Brezilya, Küba ve Antartika'da bulunuyor. bu merkezler, uyduların yörüngede doğru noktada durmasını sağlıyor ve anlık olarak uyduların yönetimini üstleniyorlar.
Ancak yakın zamanda Çin'de de merkezlerin açılması bekleniyor zira ABD ve Avrupa ittifakının en büyük rakibi olarak Rusya ile itifak kuran Çin'in GPS sisteminden uzak durup kendini daha rahat hissedeceği GLONASS'a adapte olmasına kesin gözüyle bakılıyor. Çin'in de katkısıyla GLONASS'ın çok daha büyüyeceği düşünülüyor.
Üçüncü bileşen ise kullanıcıların alıcı/vericileri. Bunlar, yer bilgisini uydulara gönderiyor ve onlardan geri bildirim alarak kullanıcılara navigasyon hizmetini ulaştırıyorlar.
GLOSNASS ilk olarak FDMA (Frequency Division Multiple Access Method) isimli metodu kullanıyordu. Bu metod, 24 uydu için 25 kanalın kullanıldığı bir iletişim protokolüydü ve 70'li, 80'li yıllarda özel askeri operasyonların ihtiyaçlarını karşılamak için yeterliydi ancak sistemin halka açılması için yeterli değildi zira kullanıcıların iletişiminin birbiriyle çakışması söz konusuydu.
2008'de GLONASS için CDMA (Code Division Multiple Access Technique) protokolü devreye girdi. Bu protokol aynı zamanda GPS uydu sistemiyle de uyumu mümkün kıldı.
GLONASS'ın GPS'ten farkı nedir?
GPS'in dünya yörüngesinde 32 uydusu ve alçak yörüngede sürekli uçarak dünyayı turlayan 6 uçağı bulunuyor. GLONASS'ın ise 24 uydusu ve 3 uçağı var. Bu da aslında alıcı/vericilerin GLONASS uydularını bulmada sorun yaşamasına neden olabiliyor. Dolayısıyla GPS'in daha isabetli bir sistem olduğunu söylemek yanlış olmaz.
GPS uyduları kendi aralarında iletişim için aynı radyo frekansını ve farklı kodları kullanıyor. GLONASS uyduları ise aynı kodu ancak farklı radyo sinyallerini kullanıyor.
Eğer bulutlu bir havada veya yüksek binalı sokakların arasında dolanırken cihazınız GPS sinyallerini çekemiyorsa, şansını bir de GLONASS uydularıyla deniyor. Böylece 32 uydu yerine 56 uydudan biriyle iletişim kurma ihtimali yükseliyor ve kullanıcının navigasyon sisteminin çalışmaya devam etmesi sağlanıyor. Cihazlar genellikle GPS sinyalini zayıf bulduklarında GLONASS işlemcilerini devreye alıyorlar.
Peki GLONASS uydu sistemlerinin Türkiye'ye faydası var mı?
Evet GLONASS uydu sistemlerinin Türkiye'ye faydası var. Kapsama alanı içerisinde Türkiye'de var. GPS destekli cihazınızda GLONASS desteği varsa Cihaz konumunu bulmak için hem GPS uydularından hemde GLONASS uydularından faydalanacaktır. Böylece konum bulmada daha hızlı olacaktır. Özellikle yerleşim yerleri dışındaki arazi şartlarında konum bulmada hem hızlı davranacak hemde daha doğru sonuçlar verecektir. Çünkü aynı anda hem GPS uydularıyla iletişime geçecek hemde GLONASS uydularıyla iletişime geçecek. Böylece her iki uydudan da aldığı koordinatları hesaplayarak en doğru yeri bulacak.
Sonuç
GPS vs GLONASS Avantajı
GPS sisteminin doğruluk dışında açık bir avantajı yoktur. Tek başına GLONASS kullanıldığında GPS sisteminde olduğu gibi güçlü bir kapsama sahip değildir, ancak her ikisi de birlikte kullanıldığında kesinlikle kapsama alanı ile doğruluğunu artırır.
Şartname |
GLONASS |
Küresel Konumlama Sistemi GPS |
---|---|---|
Mal sahibi |
Rusya Federasyonu |
Amerika Birleşik Devletleri |
Kodlama |
FDMA |
CDMA |
Uydu Sayısı |
24 |
32 |
Orbital Yükseklik |
21.150 Km |
19.130 km |
Doğruluk |
Pozisyon: 5-10 m |
Pozisyon: 3,5-7,8 m |
Yörünge düzlemi eğimi |
64.8 derece |
55 derece |
Yörünge dönemi |
11 saat ve 16 dakika |
11 saat ve 58 dakika |
Frekans |
1,602 GHz (SP) |
1,57542 GHz (L1 sinyali) |
Statü |
Operasyonel |
Operasyonel |